Srbija se suočava sa izazovima u očuvanju svojih autohtonih rasa stoke, ali postoje pojedinci koji se trude da očuvaju ovo bogato nasleđe. U čačanskom selu Goričani, Dragan Nikolić, uz pomoć svoje porodice, već 15 godina predano radi na očuvanju srpskog stočarskog nasleđa. Njegovo imanje dom je retkim autohtonim rasama, uključujući svinje moravke i mangulice, buša goveda, kao i karakačanske ovce i domaće magarce.
Nikolić ističe da su svinje moravke njegov glavni izbor, jer jedna krmača može da donese do devet prasadi godišnje, što ih čini ekonomičnijim od mangulica. On objašnjava da, iako su obe rase poznate po kvalitetu mesa, moravke su brže u prirastu i daju više mesa, što ih čini pogodnijim za tov i priplod.
Kvalitet mesa, kako naglašava, zavisi od ishrane stoke. Nikolić se protivi korišćenju genetski modifikovane hrane i aditiva, verujući da prirodna ishrana vodi ka zdravijem mesu. Mangulica je bolja po pitanju holesterola, ali je ekonomski manje isplativa. Na njegovom imanju, svinje i goveda se hrane isključivo prirodnom hranom, a buše se čak ni ne dohranjuju žitaricama, već samo senom.
Na svom imanju, koje obuhvata sedam hektara oranica i livada, trenutno se gaji 15 grla buša goveda i tridesetak svinja moravki, pored nekoliko mangulica. Životinje se uzgajaju u ekstenzivnim uslovima, gde mogu slobodno da pasu i kreću se na otvorenom. Nikolić ističe da je cilj očuvanje starih rasa koje su bile veoma prisutne u Srbiji, a koje se sada polako vraćaju zahvaljujući njihovoj otpornosti i ljubavi prema prirodnom okruženju.
Pre četiri godine, Nikolić je osnovao zadrugu „Moravka“, koja okuplja uzgajivače iz Moravičkog okruga. Zajedničkim naporima, populacija moravki u ovoj regiji dostigla je 1.500 grla. Njegovi proizvodi, među kojima se ističe suvo ovčije meso sa Zlatibora, rezultat su posvećenosti tradiciji i korišćenju prirodnih metoda.
Nikolić objašnjava da ne koristi aditive ni hormone, već se oslanja na prirodu i vreme za proizvodnju visokokvalitetnih mesnih proizvoda. Njegova firma „Suvobor Koopp Čačak“, koja posluje više od tri decenije, plasira sveže meso i suhomesnate proizvode širom Srbije, a Nikolić naglašava da obično ima više potražnje nego što može da ponudi.
Planira da proširi svoje stado buša goveda, a trenutni cilj mu je da dostigne 20 ili više grla. Kada ostvari taj broj, planira da prestane sa povećanjem stada i da se fokusira na ekonomsku eksploataciju. Njegova ljubav prema autohtonim rasama i posvećenost očuvanju tradicije čine ga ključnim igračem u očuvanju srpskog stočarskog nasleđa.
U vreme kada globalizacija i industrijalizacija prete da potisnu lokalne tradicije, primer Dragana Nikolića pokazuje koliko je važno očuvati autohtone rase i znanje koje je kroz vekove stečeno. Njegov rad predstavlja svetlu tačku u borbi za očuvanje srpskog stočarskog nasleđa, koje zaslužuje da bude sačuvano za buduće generacije.
Kroz svoj predan rad, Nikolić ne samo da čuva tradiciju već i doprinosi lokalnoj ekonomiji, pokrećući interesovanje za autohtone vrste koje su deo bogate kulturne baštine Srbije. Njegova posvećenost prirodnom uzgoju i očuvanju starih rasa može poslužiti kao inspiracija i drugim poljoprivrednicima da se vrate prirodnim metodama i tradiciji.
