Jovan Jovanović Zmaj, čuveni srpski književnik, poznat je po svom nadimku Zmaj, ali malo ljudi zna kako je dobio taj nadimak i šta on zapravo predstavlja.

Njegov nadimak zapravo nije dobio po mitskoj životinji, već je to bio rezultat igre reči. U mladosti su ga zbog niskog rasta zvali Kiš Janoš na mađarskom jeziku, što znači „mali Jovan“. Da nije pokrenuo satirični list 1864. godine koji se zvao Zmaj, verovatno bi ga pamtili po tom nadimku. Zmaj je zapravo „3. maj“ kada se čita na ćirilici.

Ovaj datum – 3. maj, predstavlja sećanje na događaj iz 1848. godine (po julijanskom kalendaru) kada je u Sremskim Karlovcima održana Majska skupština na kojoj su Srbi postavili svoje zahteve i tražili autonomiju u okviru Austrougarske monarhije. Zmaj je smatrao da je to izuzetno značajan događaj u istoriji Srba u Vojvodini pa je tako „krstio“ svoj list, pa su i njega prijatelji uskoro počeli tako zvati, možda malo i iz šale jer je on, onako sitan, odjednom postao – zmaj. Čak i nakon prestanka izlaženja njegovog lista, Jovana su nastavili da zovu „Zmaj“ i tako je taj nadimak i rođen.

Jovan Jovanović Zmaj bio je jedan od najznačajnijih srpskih pesnika i književnika 19. veka. Rođen je 24. novembra 1833. godine u Novom Sadu, a preminuo je 3. novembra 1904. godine u Sremskoj Kamenici. Studirao je pravo, filozofiju i Književnost u Becu, a posle završetka studija, radio je kao advokat i sutradan kao sudija u Novom Sadu.

Jovan Jovanović Zmaj je najpoznatiji po svojim dečjim pesmama koje su obeležile srpsku književnost. Njegove pesme su pisane jednostavnim, jasnim i lirski lepim jezikom, a ima ih više od 900, od kojih su mnoge postale deo srpske dečje književnosti. Njegova poezija prevedena je na više od 20 jezika širom sveta.

Pored poezije, Zmaj je bio aktivan i u društvenom i političkom životu, te je bio i jedan od osnivača Srpskog novinarskog društva. Bio je pristalica prosvetiteljstva i borio se za oslobađanje žena, pa je 1869. godine osnovao Srpsko pevačko društvo „Izvor“, koje je okupljalo devojke i žene i pružalo im priliku da se obrazuju i kulturno uzdižu. Takođe, bio je jedan od osnivača udruženja „Zora“ čiji cilj je bio podsticanje pismenosti među ženama.

Jovan Jovanović Zmaj bio je i jedan od osnivača Srpske kraljevske akademije, predaka Srpske akademije nauka i umetnosti. Napisao je brojna dela, uključujući pesme, bajke, basne, drame, studije, priče, putopise i prevode sa nemačkog. Bio je poznat po svom humornom i satiričnom pisanju, ali je takođe pisao i ozbiljne pesme koje su izražavale njegovu suptilnu lirsku prirodu.

Iako je puno puta putovao, Jovan Jovanović Zmaj bio je vrlo vezan za svoj rodni grad Novi Sad, gde je proveo veći deo svog života. Danas, njegova kuća u Petrovaradinu pretvorena je u Muzej Jovana Jovanovića Zmaja i posvećena je životu i delu ovog velikog srpskog književnika.

Jovan Jovanović Zmaj ostavio je neizbrisiv trag u srpskoj književnosti i kulturi, a njegove dečje pesme i dalje se rado čitaju i pevaju širom Srbije. Njegovo ime i nadimak „Zmaj“ žive zahvaljujući njegovim delima i doprinosu srpskoj književnosti.