Iako u Kolubarskom okrugu ima oko 50.000 ovaca, većinom sjeničke rase, i godišnja proizvodnja vune iznosi oko 120 tona, situacija na tržištu vune je veoma loša. Nedovoljna ponuda vune ne samo da ne zadovoljava lokalne potrebe, već se suočava i sa dramatičnim padom otkupnih cena. Mnogi proizvođači su primorani da vunu bacaju ili je ne koriste jer otkupljivači nude cene koje ne pokrivaju ni troškove transporta, a kamoli šišanja ovaca.
Pre nekoliko godina, cena otkupa vune kretala se između 50 i 100 dinara po kilogramu, što je omogućavalo uzgajivačima da pokriju troškove šišanja i ostvare neku zaradu. Međutim, situacija se drastično promenila. Lane su otkupljivači nudili samo 15 dinara po kilogramu, što je nedovoljno čak i za osnovne troškove. U nekim slučajevima, proizvođači su se odlučili na razmenu vune za kamenu so, što ukazuje na očajnu situaciju u kojoj se nalaze.
Ivan Marinković iz Rubravića kod Valjeva, koji gaji 60 umatičenih ovaca, kaže da su prvo angažovali šišača, kome su davali i vunu koju je on prodavao. Međutim, kako su troškovi rasli, a otkupna cena opadala, prešli su na šišanje ovaca sami. S obzirom na to da otkup vune više ne postoji, Marinković godišnje baci oko 120 kilograma vune.
Ovu situaciju potvrđuje i savetodavac za stočarstvo u Poljoprivrednoj savetodavnoj i stručnoj službi u Valjevu, Predrag Jokić. On ističe da se značajan ekonomski potencijal često uništava, bilo zakopavanjem ili spaljivanjem, dok istovremeno raste interesovanje za proizvode od vune. Džemperi, prsluci, šalovi, čarape i kapice postaju sve traženiji, zahvaljujući kvalitetu i dugotrajnosti ove prirodne sirovine.
Branka Vilotić iz Valjeva, koja se više od deset godina bavi prodajom vunenih proizvoda na zelenoj pijaci, primećuje da je ranije bila zadovoljna ako proda stotinak pari čarapa, dok je danas ta količina znatno veća. Za izradu prsluka potrebno je oko 800 grama vune, dok su čarape teže od 200 do 250 grama, a za džemper je potrebno oko kilogram vune. Nažalost, vunu koju oni koriste sada nabavljaju iz drugih gradova poput Šapca, Koceljeve i Užica, dok je cena pređe između 900 i 1.000 dinara po kilogramu.
Kolubarski okrug, poznat po svojoj stočarskoj tradiciji, suočava se sa izazovima koji prete opstanku lokalnih proizvođača ovaca. Pored niske otkupne cene, tržište je preplavljeno jeftinim, uvoznim proizvodima koji dodatno smanjuju interesovanje za domaće proizvode od vune. Uprkos tome, potencijal za proizvodnju kvalitetnih vunenih proizvoda ostaje neiskorišćen.
U svetlu ovih problema, važno je da se preispita pristup otkupu vune i podrži lokalna proizvodnja. Ulaganje u infrastrukturu za preradu vune i osnaživanje lokalnih proizvođača može doprineti revitalizaciji stočarstva u ovom regionu. Takođe, promocija domaćih vunenih proizvoda kao kvalitetne alternative u odnosu na jeftine uvozne proizvode može pomoći u povećanju potražnje i podizanju cena na tržištu.
Ukoliko se situacija ne poboljša, moglo bi doći do daljnjeg opadanja broja ovaca i ugrožavanja tradicije stočarstva u Kolubarskom okrugu. S obzirom na to da je vuna prirodni resurs koji se može koristiti u različitim industrijama, od tekstilne do građevinske, neophodno je pronaći rešenja koja će omogućiti održivost i razvoj ovog sektora.
