Prvi put Srbija i Republika Srpska zajedno su obeležile Sretenje, Dan državnosti Srbije, što je događaj koji je izazvao značajnu pažnju i brojne kritike. Ova ceremonija se održala u Banjaluci, a odluka o zajedničkom obeležavanju doneta je na saboru 8. juna prethodne godine. Sretenje, kao datum koji simbolizuje Prvi srpski ustanak, ima posebno značenje za srpski narod, i obeležavanje ovog dana u Republici Srpskoj postavlja pitanja o političkim i istorijskim ciljevima koji stoje iza takve odluke.
Istoričar Čedomir Antić i novinar Filip Rodić diskutovali su o ovom događaju u emisiji Euronews Region. Antić je istakao da, iako ima primedbe na stranačku pozadinu obeležavanja, ne može da ospori značaj objedinjavanja srpskog naroda. Prema njegovim rečima, srpski narod ima pravo na jedinstvo, bez obzira na postojeće granice i suverenitete drugih država.
Antić je naglasio da je Prvi srpski ustanak ključan ne samo za Srbiju, već i za ceo Balkan. On je poređenja radi, istakao važnost pobede kod Mišara 1806. godine, koju je nazvao jednom od najvažnijih bitaka u istoriji, upoređujući je sa bitkom kod Saratoge iz Američkog rata za nezavisnost. Ova perspektiva ukazuje na značaj srpskog ustanka u širem kontekstu borbe za slobodu na Balkanu.
U vezi sa političkim kontekstom, Antić je upozorio na pravne odluke koje su prethodile ovogodišnjoj proslavi. Odluka Ustavnog suda Bosne i Hercegovine, koja je osporila zakone o grbu, himni i zastavi Republike Srpske, bila je ključna u tom smislu. Ova odluka je rezultirala kritikama i pokušajima da se obeležavanje Sretenja u Banjaluci ograniči, ali su na kraju srpske zastave bile istaknute tokom proslave.
Kako je Antić naveo, bošnjački član Predsedništva BiH, Denis Bećirović, osporava proslavu Sretenja, smatrajući da ona predstavlja ostvarenje koncepta „srpskog sveta“. Ovaj koncept izaziva brojne reakcije i postavlja pitanje zašto bi bio problematičan za bošnjačke predstavnike. Rodić je postavio pitanje o dvostrukim standardima u vezi sa isticanjem zastava, naglašavajući kako se u Bosni i Hercegovini bez problema vijore hrvatske zastave, dok su srpske zastave predmet kontroverzi.
Antić je takođe kritikovao političke entitete koji su pokušali da obesprave srpski narod, ukazujući da je njihovo pravo na samoodređenje neupitno. On je posebno kritikovao Željka Komšića, hrvatskog člana Predsedništva BiH, napominjući da bi njegovi postupci mogli dovesti do ozbiljnih posledica.
Tokom diskusije, Antić je naglasio značaj istorijskog nasleđa, ističući da su tradicije koje se baštine u BiH često srpske tradicije, i da je važno da se to poštuje. On je ukazao na to da bi Bosna i Hercegovina verovatno imala drugačiji razvojni put da nije bilo osmanskog osvajanja, ali da su Srbi kroz istoriju uspeli da izgrade jedinstvenu naciju.
Rodić je dodao da se političko Sarajevo možda oseća nelagodno zbog jačeg institucionalnog okvira Republike Srpske, naglašavajući kako su Srbi u BiH obezbedili svoj entitet, što predstavlja izazov za druge političke strukture u zemlji. On je istakao da postoje pokušaji da se ospori status Republike Srpske, dok je, s druge strane, hrvatski entitet zapravo nepostojeći.
Konačno, ovaj događaj obeležavanja Sretenja otvara brojne teme o identitetu, političkim pravima i jedinstvu srpskog naroda u regionu. Kako se budućnost razvija, važno je pratiti kako će obeležavanje ovakvih datuma uticati na međunacionalne odnose i političku klimu u Bosni i Hercegovini.
