Naučnici Instituta za fiziku dobili 2,5 miliona evra za istraživački projekat

BEOGRAD – Istraživači Instituta za fiziku u Beogradu dobili su sredstva od 2,5 miliona evra iz evropskog programa „ERA Čers“ za jedan od najvećih pojedinačnih naučnih projekata u Srbiji. Projekat će se baviti istraživanjem skrivenih faza u dvodimenzionalnim kvantnim materijalima, a uključuje i povratak jednog od vodećih svjetskih istraživača u oblasti čvrstog stanja Emila Božina iz Amerike.

Emil Božin, koji je doktorirao na Univerzitetu u Mičigenu i radio na Kolumbija univerzitetu, te od 2010. godine radi u Nacionalnoj laboratoriji Brukhejven, vraća se u Beograd sa porodicom zahvaljujući ovom projektu. Institut za fiziku aktivno radi na povratku srpskih istraživača iz inostranstva i do sada je uspio da obezbijedi povratak više od 30 fizičara koji su ostvarili karijere u inostranstvu.

Projekat će omogućiti uspostavljanje nove jedinice u Centru za čvrsto stanje i nove materijale Instituta, koja će biti integrisana sa postojećim laboratorijama. Cilj je uspostaviti vodeći regionalni centar za eksperimentalnu fiziku čvrstog stanja, a odobrena sredstva će omogućiti korištenje velikih postrojenja za istraživanje kondenzovanog stanja materije i novih materijala.

Institut je aplicirao za projekat u okviru programa „ERA Čers“ u septembru 2023. godine i osvojio sredstva od 2,5 miliona evra. Projekat će također omogućiti uspostavljanje centra za obuku u novim metodama u okviru Instituta, koji će biti otvoren za istraživače iz Srbije, regiona zapadnog Balkana i Jugoistočne Evrope.

Osim jačanja istraživačkih kapaciteta Instituta, projekat će pomoći u uspostavljanju saradnje sa partnerima iz privrede, te ojačati sektor nauke i inovacija u Srbiji. Centar za fiziku čvrstog stanja i nove materijale je jedan od četiri centra izvrsnosti u Institutu za fiziku, koji je osnovao akademik Zoran Popović prije 30 godina.

Nenad Lazarević, trenutni rukovodilac Centra, istakao je da je prepoznat izazov nedostatak tehnika napredne strukturne analize, te da će povratak Emil Božina popuniti ovu prazninu. Projektom će se učvrstiti pozicija Instituta kao centra izvrsnosti u Evropskom istraživačkom prostoru, a istraživači Instituta će imati priliku da koriste nova postrojenja za istraživanje materije.

Projekat „Skrivene faze u dvodimenzionalnim kvantnim materijalima“ će doprinijeti razvoju nauke i inovacija u Srbiji, te jačanju saradnje sa evropskim partnerima. Institut za fiziku poziva sve zainteresirane da prate njihov rad putem društvenih mreža i da podrže napore u jačanju istraživačkih kapaciteta u Srbiji.